سرانه خرید و فروش، ابزاری برای بررسی تمایل بازار به یک سهم

سرانه خرید و فروش یک سهم نشان‌دهنده میزان نقدینگی است که به این سهم وارد یا از آن خارج می‌شود. به‌همین‌دلیل می‌تواند نمایانگر صعودی یا نزولی شدن آن در آینده نزدیک باشد.

همانطور که می‌دانیم سهامداران بازار بورس در دو دسته حقیقی یا حقوقی جا می‌گیرند. سهامداران حقوقی شرکت‌ها و افرادی هستند که در قالب نام سازمان یا برند خود خرید و فروش می‌کنند، اما سهامداران حقیقی مثل افراد معمولی یک جامعه هستند که با نام حقیقی خود در بازار فعالیت دارند.

سرانه خرید و فروش بازار یک سهم نشان‌دهنده متوسط میزان خرید یا فروش آن سهم در بازار بورس است. سرانه می‌تواند از نوع سرانه خرید و فروش حقوقی یا حقیقی باشد. مثلا سرانه فروش حقیقی سهام، نشان می‌دهد که افراد حقیقی به طور متوسط چقدر از این سهام را فروخته‌اند.

سرانه خرید چیست؟

همان‌طور که گفتیم سرانه خرید نشان‌دهنده میزان متوسط خرید یک سهم در بازه یک‌روزه توسط سهامداران حقیقی یا حقوقی است. اگر این میزان متوسط برای افراد حقیقی محاسبه شود به آن سرانه خرید حقیقی می‌گویند و اگر برای حقوقی‌ها محاسبه شود به آن سرانه خرید حقوقی می‌گویند.

روش محاسبه سرانه خرید نیز ساده است و از تقسیم میزان خرید آن سهم بر تعداد خریداران بدست می‌آید. که اگر خریداران حقیقی را در نظر بگیریم به سرانه خرید حقیقی و اگر حقوقی‌ها را در نظر بگیریم به سرانه خرید حقوقی می‌رسیم. روش محاسبه آن شبیه روش معدل‌گیری است.

سرانه فروش چیست؟

سرانه فروش نیز دقیقا شبیه سرانه خرید است، اما برای فروش روزانه یک سهم محاسبه می‌شود. به‌این‌معنی که سرانه فروش یک سهم برابر با متوسط میزان فروش آن سهم در مدت یک روز است. این سرانه نیز از تقسیم ارزش فروش حقیقی یک سهم خاص بر تعداد فروشندگان آن بدست می‌آید. در مورد سرانه فروش نیز می‌توانیم سرانه خرید حقیقی و حقوقی را به صورت مجزا محاسبه کنیم.

سرانه خرید و فروش حقیقی چیست و چطور محاسبه می‌شود؟

سرانه خرید و فروش حقیقی را می‌توان به دو صورت حجمی یا ریالی محاسبه کرد که در ادامه توضیح می‌دهیم:

سرانه خرید حقیقی حجمی

نشان‌دهنده میزان متوسط حجم خریداری شده از آن سهم در مدت یک روز است. برای محاسبه آن میزان خرید حقیقی (برحسب تعداد سهم) را بر تعداد خریداران تقسیم می‌کنیم.

سرانه خرید حقیقی ریالی

نمایانگر میزان پولی است که هر شخص حقیقی به صورت متوسط برای آن سهم خرج کرده است. برای محاسبه آن همان روش محاسبه سرانه خرید حقیقی حجمی را دنبال می‌کنیم، اما عدد بدست آمده را قیمت نهایی ضرب خواهیم کرد.

سرانه فروش حقیقی حجمی

این میزان نیز نشان‌دهنده متوسط میزان حجمی از سهام است که هر یک از سهامداران حقیقی در یک روز فروخته‌اند. برای محاسبه آن حجم فروش حقیقی در بازه یک‌روزه را بر تعداد فروشندگان حقیقی تقسیم می‌کنیم.

سرانه فروش حقیقی ریالی

این عدد نشان‌دهنده متوسط میزان سرمایه ریالی است که هر شخص در طی یک روز از آن سهم خارج کرده است. برای محاسبه آن، همانند محاسبه سرانه فروش حجمی، میزان حجم فروخته شده را بر تعداد فروشندگان تقسیم کرده و عدد بدست آمده را در قیمت پایانی سهم ضرب می‌کنیم.

وقتی وارد وبسایت شركت مديريت فناوري بورس تهران به آدرس http://www.tsetmc.com/ شوید. می‌توانید نام سهام مورد نظر خود را جستجو کنید. سپس در صفحه‌ای که باز می‌شود. جدولی مثل تصویر زیر می‌بینید که برای محاسبه سرانه خرید و فروش بازار استفاده می‌شود.

باید در  نظر داشته باشیم که برای محاسبه این موارد اگر جدول لحظه‌ای (در زمانی بین ساعت بازگشایی تا تعطیلی بازار بورس) را در نظر بگیریم سرانه خرید و فروش لحظه ای را حساب می‌کنیم.

در این تصویر قیمت پایانی 9.960تومان بوده و حجم خرید حقیقی 22.001میلیون سهم است.

ارزش خرید حقیقی ریالی برابر است با 22.001 ضربدر 9960 که برابر است با 219,129,960ریال می‌شود.

سرانه خرید حقیقی حجمی نیز از تقسیم 1751 بر  219,129,960 بدست می‌آید که برابر با 125,145 می‌شود.

به طور مشابه سرانه خرید حقوقی ریالی برابر با 3778 ضربدر 9960 که برابر است با 37,628,880 است.

سرانه خرید حقوقی حجمی نیز برابر با تقسیم عدد 9 بر 37,628,880 است که برابر با 2.391 می‌شود.

همانطور که می‌بینید این عددها سرانه خرید و فروش لحظه ای را به ما می‌دهند چون هنوز بازار در حال کار است.

سرانه خرید و فروش حقوقی چیست و چطور محاسبه می‌شود؟

سرانه خرید و فروش حقوقی نیز، همانند سرانه خرید و فروش حقیقی براساس حجم و ریال محاسبه می‌شود.

سرانه خرید حقوقی حجمی

نشان‌دهنده میزان متوسط حجم خریداری شده از یک سهم در مدت یک روز است. محاسبه آن با تقسیم میزان خرید حقیقی (برحسب تعداد سهم) بر تعداد خریداران انجام می‌شود.

سرانه خرید حقوقی ریالی

نشان‌دهنده میزان پولی است که هر شخص حقیقی به‌صورت متوسط به آن سهم وارد کرده است. روش محاسبه آن شبیه محاسبه سرانه خرید حقوقی حجمی است، اما عدد بدست آمده را در قیمت نهایی ضرب می‌کنیم.

سرانه فروش حقوقی حجمی

این عدد متوسط میزان حجمی از سهام را که هر یک از سهامداران حقوقی در یک روز فروخته است، نشان می‌دهد. برای محاسبه آن حجم فروش حقوقی یک روز را بر تعداد فروشندگان حقوقی تقسیم می‌کنیم.

سرانه فروش حقوقی ریالی

این سرانه میزان متوسط سرمایه ریالی را که هر شخص حقوقی در بازه یک روزه از آن سهم خارج کرده است، نشان می‌دهد. برای محاسبه آن، همانند محاسبه سرانه فروش حجمی، میزان حجم فروخته شده را بر تعداد فروشندگان تقسیم کرده و عدد بدست آمده را در قیمت پایانی سهم ضرب می‌کنیم.

مشابه قسمت قبل می‌توانیم میزان خرید حجمی و ریالی را برای مشتریان حقیقی و حقوقی به شکل زیر حساب کنیم.

قیمت پایانی 9960تومان بوده و حجم فروش حقیقی 192میلیون سهم است.

ارزش خرید حقیقی ریالی برابر است با 192 ضربدر 9960 که برابر است با 1,912,320ریال می‌شود.

سرانه خرید حقیقی حجمی نیز از تقسیم 1230 بر  1,912,320 بدست می‌آید که برابر با 6.431 می‌شود.

به طور مشابه سرانه خرید حقوقی ریالی برابر با 6579 ضربدر 9960 که برابر است با 65,526,840 است.

سرانه خرید حقوقی حجمی نیز برابر با تقسیم عدد 6 بر 65,526,840 است که برابر با 9.156 می‌شود.

نسبت سرانه خرید به فروش چیست و چطور از استفاده کنیم؟

نسبت سرانه خرید و فروش بازار نشان‌دهنده قدرت خرید به فروش است که باز هم می‌تواند در دو حالت حجمی و ریالی حساب شود. با این محاسبات سه حالت پیش می‌آید:

• اگر عدد کمتر از 1 باشد نشانه ضعف قدرت خریداران در مقابل فروشندگان است.
• اگر عدد بین 1 تا 2 باشد نشان‌دهنده قدرت متوسط خریداران است.
• اگر عدد بیشتر از 2 باشد قدرت خریداران نسبت به فروشندگان را نشان می‌دهد.

جمع‌بندی

سرانه خرید و فروش یکی از فاکتورهایی است که تحلیل‌گران قبل از خرید یا فروش سهم استفاده می‌کنند. این فاکتور می‌تواند روند کوتاه‌مدت تغییر قیمت سهم را نشان دهد. ما در این مقاله به سرانه خرید و فروش یک روزه اشاره کردیم اما تصمیم‌گیری بر اساس اطلاعات یک روز نمی‌تواند تصمیم‌گیری جامعی باشد. لازم است سرانه خرید و فروش حقوقی و حقیقی و نیز سرانه خرید و فروش لحظه ای و کل را حداقل چند روز متوالی، محاسبه کنید تا متوجه روند ورود و خروج سرمایه به یک سهم شوید. در این هنگام می‌توانید تصمیم‌گیری بهتری داشته باشید.